Tiểu Sử Graffiti - full :X :X

Đầu tiên mình xin giới thiệu qua về cái mà gọi Graffiti. Graffiti là 1 nền văn hóa của Hiphop. Như các bạn biết hiphop có 3 nền văn hóa chính là graffiti, DJing and MCing (DJ=DiscJockey - Người chơi đĩa vinyl, MC= Master of Ceremony - Hoạt Náo Viên) & Breakdance. Chúng xảy ra trong cùng một thời điểm và tại cùng một nơi, cho dù gốc rễ là khác nhau.

3 nền văn hóa đó đã tạo nên 1 tam giác, cái mà chúng ta gọi là Văn Hóa HipHop hiện nay. Mội số người cho rằng thứ âm nhạc là một phần của tam giác đó thì chính xác là Rap và có đủ căn cứ hợp lệ để nói về thể loại này, song các MC (hay còn gọi là các rapper) sẽ ko tồn tại nếu ko kèm theo DJ, và những vũ công Breakdance cũng sẽ không tồn tại nếu thiếu các nhịp từ các DJ và các tác giả Graf vẽ các B-Boys (vũ công), và sự tôn trọng của DJ, MCe đối với họ.

Ba văn hóa đó có điểm chung là một sự sáng tạo kiệt suất trong sự chuyển động (Breakdance), nghệ thuật hình tượng (Graffity), việc sản xuất âm nhạc, scratching và phối âm (DJ), viết nên những nhịp và trình diễn theo phong cách (MC)!!!

Nghệ thuật Graffity.
Graffity không ai biết xuất xứ từ đâu nhưng người làm cho môn nghệ thuật này nổi thiếng là TAKI 183, một thanh niên người Hi lạp sống tại Brooklyn, washington Heights.

Graffiti, có người gọi là nguệch họa, đó là một hành động "nổi loạn" của bọn trẻ cũng ở các khu phố nghèo da đen để tự khẳng định mình (theo suy nghĩ của chúng). Chúng đã dùng những bình sơn xịt để xịt tên của mình lên các bức tường để mọi người biết đến mình. Gần với hình thức này, trước đó chúng ta thấy có "tag", một hình thức ký tên của mình lên mặt đường của các tay anh chị trùm du đãng vào thập niên 60 để đánh dấu lãnh địa. Nhưng "graffiti" mất nhiều công sức, thời gian hơn "tag" nhiều và cũng có vẻ... nghệ thuật hơn.

Do sự túng thiếu, sự bạo tàn của các băng đảng và cả sự lơ là của giới cầm quyền mà nhiều nơi ở Bronx và Brooklyn gần như bị hoang phế. Và đó cũng là nơi hoạt động của các graffiti, chúng xịt tên mình vào những nơi mà chúng có thể xịt. Nhưng việc làm này cũng chỉ với những "xịt sĩ" biết với nhau. Các "xịt sĩ" nảy ra "sáng kiến" là muốn để mọi người trong cả thành phố biết đến, cần phải xịt lên các bức tường ở thành phố New York và hiệu quả nhất là xịt lên các toa tàu điện, để những "tác phẩm" của mình được mang đi khắp các phố phường.

Nhưng graffiti gần như là một trò ăn theo trong không khí ồn ào của DJ, rap, và những bước nhảy giang hồ ở những công viên của các khu phố nghèo tràn đầy băng đảng và những hành động bạo lực. Họ chỉ là những người đứng dưới sàn nhảy và trổ tài nguệch họa của mình.

Graffiti thật sự trổ tài trong ngôi nhà chung đó với những hình vẽ, kiểu chữ theo một phong cách rất riêng của mình, và các nghệ sĩ biểu diễn hiphop trên sân khấu đã lưu dấu ấn đó vào những trang phục mà họ cho là đầy tính chất... hiphop.

Hiphop cũng như các nền văn hóa của nó xuất hiện như một loại văn hóa đường phố, nhưng khi có bàn tay của những người hoạt động chuyên nghiệp biến cải và nhất là sự tác động bằng những sản phẩm băng đĩa, phim ảnh..., bộ mặt và tầm ảnh hưởng của hiphop thay đổi đáng kể và nhanh ch'ong lan tràn trong giới trẻ của nhiều nước trên thế giới. Cho đến nay, nó là một trào lưu có tác động lên nhiều lĩnh vực khác nhau trong xã hội và "thôi miên" giới trẻ ở rất nhiều quốc gia...

Graffiti 1 nghệ thuật đường phố mà giới trẻ rất ưu thích. Con người, thời trang... tất cả đều mang phong cách hiphop.

Những phong cách vẽ của graffiti
1. Tag style: những chữ ký loằng ngoằng, truyền bá tên tuổi, địa chỉ…



2. Throw up: Những kiểu chữ tròn, với tốc độ vẽ nhanh gọn.




3. Blockbuster style: những chữ cái đơn giản,cách điệu ít,có khối lớn



4. Free style: ko cần market và vẽ thẳng lên tường. Tự do sáng tạo




5. 3D style: chữ được mô tả như những khối hình, có sự phân chia không gian.




6. Wild style: những chữ cái ngoằng nghèo,khó đoc.




7. Art style: không còn là những chữ cái thông thường hay những hoa văn trang trí phức tạp, art style là bước phát triển cao như một tác phẩm nghệ thuật được vẽ trên tường.



Lịch Sử của Grafiti
Những hình vẽ kì lạ mà chúng ta quan sát được khắp mọi nơi trên thế giới được gọi la` Graffiti ! Nơi khởi đầu của những bản vẽ này là NewYork vào những thập niên 60, 70! từ khi xuât hiện màu sơn nước! những thanh niên đã vẽ lại tên họ hay nick name của họ ở các công trình như bưu điện, trạm điện thoại công cộng, trạm xe điện ngầm. Ban đầu chỉ la` vài bức đơn lẻ sau đó được nhân rộng ra khắp nơi!
Từ lúc đó các bạn trẻ cũng muốn cạnh tranh với nhau về những dấu ấn riêng của mình ! có lẽ người có được bộ sưu tập những bản vẽ đồ sộ nhất là TaKi 183 ông tên thật la` Demetrius được tờ NEW YORK TIMES phỏng vấn vào năm 1971! Lúc nhỏ ông sống ở Hi Lạp sau đó đến NEW YORK để mưu sinh , ai kêu gì làm nấy ! Ông đi lại rât nhiều bằng xe điện ngầm! và trong suốt thời gian đó ông để lại tác phẩm của mình ở khắp nơi! Những tên tuổi khác cũng rất được biết đến trong thời gian này là JOE 136, BARBARA 62, EEL 159, YANK 135, EVA 62. !
Vào khoảng những năm 60 tại NEW YORK thành lập công ty MTA(Metropolitan Transit Authorities ( tạm dịch : nhân dân đẩy lùi những người vẽ ) đã chi 300,000 USD tương đương 8000 giờ làm việc để dở bỏ những tác phẩm trong những ống xe điện ngầm. Những bức vẽ xuất hiện khắp nơi không hoàn toàn do những bạn trẻ vẽ mà còn là bản vẽ của những người muốn quảng cáo sản phẩm hay chỉ đơn thuần là muốn nổi tiếng đuợc nhiều người biết đến! Nhưng điều đáng nói là từ sau buổi phỏng vấn của TAKI thì những bạn trẻ liên tục vẽ dấu ấn của mình ở khắp nơi!
Những cái tên xuất hiện ở những nơi sầm uất thì được nhiều người biết đến và chủ nhân của những cái tên ấy là nhân vật chính của địa phương ấy ! Từ khi người ta phát minh ra bình xịt sơn thì những bức vẽ xuất hiện ngày càng phổ biến và hiển nhiên hơn!
Ban đầu là trên tường và sau đó lan sang những nơi fức tạp hơn thể hiện trình độ cao hơn và phi thường hơn!
Suốt thời gian này môn vẽ Grafiti được nâng cao hơn 1 bậc và trở thành 1 dạng của nghệ thuật biểu hiện! và không ngừng phát sinh ra những kiểu tạo hình mang đặc thù phong cách người vẽ ! kích thước của những bức vẽ thì ngày càng lớn! những bức vẽ ở trạm xe điện ngầm thì xuất hiện nhiều nhất và dễ nhìn thấy nhất ! đến năm 1973 tờ NEWYORK MAGAZINES mở một cuộc bầu chọn tác phẩm xuất sắc nhất trong đường xe điện ngầm và từ đó thừa nhận một môn nghệ thuật mới mang tên GRAFFITI.
Các phong cách ngày càng đa dạng hơn và phát triền về kích thước cả 3 chiều ( so với các bức tranh chỉ có 2 chiều ) các phong cách phát triển theo nhiều hướng khác nhau!
Năm 1976, 1 nhân vật có nick name là CAINE1 đã vẽ graffiti nguyên cả 1 đường ống xe điện ngầm và danh tiếng ông nổi đến mức ông thành lập nhóm vẽ lấy tên Fabulous Five tiếp tục nhận vẽ theo yêu cầu những cái tiếp theo! trong thời gian này rất nhiều bạn trẻ khắp nơi trên khắp thế giới sáng tạo kiểu cách cho riêng mình ! những kiểu chữ thông thường đã biến mất thay vào đó là những kiểu chữ méo mó dị dạng nhưng vẫn mang đậm chất nghệ thuật ! Đây là thời hoàng kim của graffiti , gaffiti được tôn sùng ở khắp nơi! một trong số đó là trường fái chữ hình mũi tên được PHASE 2 sáng chế ra ( ông cũng là người sang lập ra kiểu chữ bọt bong bóng được rất nhiều bạn trẻ sử dụng)
Vị trí của Graffiti được nâng cao đến mức nó không còn được dễ hiểu và cảm nhận bằng đầu óc thông thường! rất nhiều kĩ thuật , sáng kiến mới được góp thêm vào ! tạo ra rất nhiều phong cách gọi là " phong cách hoang dã" rồi cái phông nền cũng thay đổi từ bức tường sáng đủ thứ bề mặt để thích nghi với từng fong cách! những người vẽ này đêu có nhưng kinh nghiệm từ những năm tháng xịt sơn trong các ống xe điện ngầm!
Tuy nhiên hàng ngàn thanh niên vẽ graffiti đã làm cho MTA tốn một khoảng tiền rất lớn cho việc tháo bỏ nó tại những nơi không cần thiết. Từ năm 1970 đến 1980 MTA đã chi khoảng 100 đến 150 triệu USD cho việc tháo bỏ và xây dựng các trạm phòng chống. Tuy tốn rất nhiều thời gian và tiền bạc nhưng việc phòng chống này xem ra vẫn không thành công và chi phí dỡ bỏ để trả nguyên lại hiện trạng cũ vẫn rất đắt !
Nhưng đến cuối những năm 78 thì nguyên một hệ thống dỡ bỏ Graffiti ra đời ! họ dùng hóa chất mới có thể xóa bỏ hoàn toàn các graffiti trên tường lẫn trên xe hơi một cách hoàn hảo ( trừ những xe sản xuất wá lâu vào khoảng thập niên 50) hóa chất này xem như quan tài cho các graffiti mà MTA cho là làm dơ bẩn khắp nơi! nó đặt ra nhiều thác thức mới cho các tác giả graffiti khi muốn công bố tác fẩm của mình ở những nơi công cộng! Đây là lúc MTA hoạt động hịêu quả gấp nhiều lần thời gian trước đó ! họ xây dựng nguyên một hệ thống phòng chống và dỡ bỏ một mảng lớn graffiti ở khắp NEWYORK xây bảng cấm ở khắp các trạm xe điện ngầm! Hệ thống này ngày càng trở nên dữ tợn và thô bạo! đến mức họ có thể tống giam và đánh đập những người vẽ graffiti ! như trường hợp của Lee Quinones ông chuyển đổi hoàn toàn cách vách tường của các người hàng xóm và biến nguyen khu vực quanh cầu brooklyn thành 1 phòng triển lãm khổng lồ, hầu như đêm nào ông cũng vẽ! 1 số người tiếc cho ông và xem ông là 1 chiến công về graffiti!
Fred 5 tên thật là freddy là một người thật sự say mê hiện tượng graffiti !ông viêt bài trong tờ VILLAGE VOICE để bàn luận về fuơng fáp đổi mới graffiti trong thời gian này!
Claudio Bruni tác giả của một bảo tàng tại Roma lần đầu đến NEWYORK và xem 1 số tác fẩm tại đây , ông tìm gặp Lee và Fred và họ là những người đầu tiên mang graffiti đến châu âu!
Sau đó 1983 YAKI một thợ thủ công Amstesdam đến NEWYORk và ngắm nhìn những tác phẩm nơi đây! ông muốn tại châu âu cũng có những nơi trưng bày như vậy! ông học hỏi và làm việc suốt nhiều năm , cuối cũng POP_AIR của ông cũng thành công ở châu âu! ông thành lập nhóm vẽ và truyền lại rất nhiều kinh nghiệm trong viêc vẽ graffiti (ví dụ như vẽ trên ôt ..vv..v) rất nhiều buổi triễn lãm tại khắp nơi trong và ngoài NEW YORK được tổ chức như: " Fashion Moda", The Mudd Club The NY New Wave Show At P.S.I", " The Fun Gallery" va` rất nhiều buổi triển lãm khác. Nhóm vẽ của ông còn có những thành viên tích cực khác như "Dondi, Crash, Ramellzee, Zephyr, Futura 2000, Quik, Lady Pink, Seen, Blade, and Bil Blast ". Ban đầu những buổi triển lãm như vậy không được xem là thành công vì những nhà phê bình không xem đấy là những tác fẩm nghệ thuật ! tuy nhiên việc mà YAKI và các bạn của ông làm ảnh hưởng rất lớn đến việc fát triển graffiti ở châu âu!
Nhiều thanh niên Hà Lan sau khi chứng kiến những tác fẩm graffiti cũng quyết không chịu thua kém! họ cũng bắt đầu để lại dấu ấn của minh ở khắp nơi trên đường fố! trong thời gian này xuất hiện nhiều buổi gặp mặt giữa các tác giả ở Amstexdam cũng như ở New York ! graffiti bắt đầu ở NY sau đó đến Amstexdm rồi lan truyền ra khắp châu âu!
Nhìn chung graffiti chia làm 2 trường fái lớn:một là fát triển theo hứơng hiện thực nghệ thuật tùy theo sự chuyển động của tâm trạng mà vẽ những đường nét biểu hiện đòi hòi nhiều thời gian cho việc sử dụng các công cụ vẽ và dễ dàng vẽ lên các sản fẩm dễ bán ! thứ 2 là nghệ thuật theo lối truyền thống ăn khớp vói các breaker , rapper, DJ ! thường vẽ trên các fông nền đặc biệt ! fong cách này còn gọi là graffiti đường fố


I. Sự bắt đầu với TAG
Graffito (đánh bóng):
a. là những chữ được khắc trên đá
b. là gạch lát sàn bằng cẩm thạch được khắc các hình thể và hình trang trí (thường là 2 màu)
c. những khẩu hiệu hay hình thể với tính cách hóm hỉnh hay đấu tranh

Người ta có thể nói Graffiti là óc hoại mĩ, là sự phản loạn và lại chính là nghệ thuật.
Nếu chung ta nhìn lại vào lịch sử loài người thì người ta có thể nói rằng từ khi con người đứng trên đôi chân thì đã có Graffiti. Người ta có thể tìm thây nó trong những hang động cổ, trên gạch lát cẩm thạch cổ, hay tại những ngôi nhà đuợc khai quật ở vùng Eturien ở Ý thời xưa. Bởi vậy nếu Graffiti ko phải là 1 phát minh mới của nền văn hóa HipHop thì nó sẽ có rất nhiều đặc điểm từ thời phục hưng. Tất cả đã bắt đầu với những chú bé đưa báo ở NY. Đối với họ cái này lúc đó chỉ là 1 trò chơi... họ viết ngoệnh ngoạch tên hoặc chữ tốc kí của mình lên khắp mọi nơi trên tường nhà ở những khu phố mà họ đưa báo tới. Và trong câu chuyện này cũng có 1 nhân vật khởi xướng với cái tên "TAKI 183", đứa con trai của một gia đình di trú Hi Lạp.Trong Tag hắn có hàm chứa tên hắn và tên con đường nơi hắn sống, con đường 183. Năm 1971 hắn trở nên nổi tiếng nhờ 1 bài viết của báo Newyork Times, và đó là lần đầu tiên Graffiti được công chúng biết đến rộng dãi... Taki là 1 trong những người có Tag khắp nơi tại NY, trong từng xó xỉnh từ Manhattan qua Brooklyn rồi đến Bronx... Tag thuờng là những những chữ tốc kí hoặc biệt danh của 1 Crew hay của riêng 1 Writer nào đó... người luôn được kính trọng trong giới Graffiti là những người để lại Tag của mình ở những nơi điên dồ và nguy hiểm nhất (ví dụ xe ôtô cảnh sát)... Chính vì vậy Tag được viết chỉ trong vòng vài giây và thường là những động tác trôi chảy trên tường đuợc vẽ bằng bút Marker hoặc bình xịt... Để có 1 cái Tag đẹp writer phải vắt óc để suy nghí về hình dạng, về đặc tính, về những kí hiệu hay quá trình của cái Tag của mình. Họ thuờng tập viết tag rất nhiều trên giấy vì vậy nên nó trông rất cầu kì. Tag hay được trang trí với những mũi tên, những dấu gạch, dấu chấm hay những biểu tượng đã được phong cách hóa và trừu tượng hóa như vương miện, ngôi sao, con mắt, vân vân... chính vì vậy nếu ban ko quên mắt thì bạn chỉ có thể đứng đó và đoán già đoán non xem nó là chữ gì...
đây là 1 bức ảnh của TAKI 183 và Tag của hắn...




II. Brulure

Bên cạnh Tag là người anh em Brulure (nhưng từ này được rất ít người biết đến). Trong khi Tag được vẽ bằng 1 màu thì một bức graffiti lớn thường được vẽ với ít nhất 16 màu khác nhau. Và cũng ngược lại với Tag một Graff lớn và nhiều màu sắc thường được vẽ trong nhiều ngày, và vì vậy writer thường phải quay lại để vẽ hoàn trỉnh và làm bức vẽ sắc sảo hơn. Khi đó người ta có thể phát triển lối vẽ này với cái Tag là căn bản. Lúc đầu nó chỉ là sự phóng to của Tag bằng những chữ hoa tự với 1 phần được vẽ thêm với màu khác. Những cái graff lớn với nhiều màu săc thế này thường phải được kế hoạch trước và vì vậy một thứ vũ khí mới đã nhảy vào cuộc chơi: chính là những cây bút. Các writer trước tiên phải phác thảo cái piece (1 cách gọi những bức tranh graffiti) của mình ra giấy, để rồi kiểm tra và suy nghĩ về chiến lược của hành động lần này. Rồi lại phải đặt những câu hỏi về style của mình và làm rõ về tác động của bức tranh. Phải suy nghĩ xem mình nên dùng một mũi tên to và tĩnh hay là những mũi tên nhỏ bện lại với nhau trong cái nhìn của động lực học. Rồi mình nên dùng màu gì? mình có nên lấy 1 màu nào đó để làm kí hiệu riêng cho mình ko? mình nên vẽ character ( hình vẽ những hình thù) hay tên mình? Phải làm thế nào để đưa cho cái piece của mình một sự tiếp súc đặc biệt đối với người xem? có còn nào kĩ thuật mới có thể phát triển được ko? và cuối cùng những nghệ sĩ bình xịt chỉ còn cần phải suy nghĩ lần này mình sẽ xịt ở đâu.
Ở NY từ khoảng năm 1973 thì tàu điện ngầm là 1 địa điểm chính. Nó, những bức tường di động, được nhiều người ưa chuộng vì như vậy tên của mình sẽ được đưa đi khắp nơi từ đó gây được nhiều sự chú ý. Và từng khoang tàu đã được xịt hoàn toàn, và được gọi là được gọi là "top-to-bottom". Hoặc là "end-to-end", đó là khi cả đoàn tàu được xịt.

III. Thế giới Graffiti

Trước khi có thể bắt đầu vẽ thì sprayer phải chuẩn bị bằng cách xịt hoăc quét 1 lớp màu rẻ tiền lên trước ( nếu đó là tường cũ và bẩn thì phải làm cho nó sạch đã) để có cái nền với màu hợp với bức graff của mình. Dùng màu rẻ để ko bị lãng phí loại màu đắt tiền. Sau đó đường viền sẽ được vẽ lên 1 cách phác thảo để định hướng cho những bước sau của bức vẽ. Tiếp theo là phần "Fill in", có nghĩa là phần trong của chữ cái sẽ được tô màu và trang trí. Rồi đến "Outline", đường viền thực sự đuợc xịt cẩn thận. cuối cùng nếu có thể writer sẽ cho thêm 3D-effect vào đecar bức vẽ tạo nên 1 cảm giác thật hơn đối với người xem.
Những nghệ sĩ trẻ thường ngồi cả ngày cả tháng để vẽ tác phẩm của mình ra giấy trước khi vào việc xịt thật sự. Bởi vì nếu 1 writer muốn kiếm được respect (sự kính trọng) từ người khác thì họ ko bao giờ đuợc phép copi hay sao chép graff của writer khác, dù chỉ là cái style. Theo tôi những người mới bắt đầu với graffiti vẫn có thể và nên học tập từ những người đi trước và bạn bè, có thể bắt chước chút ít đẻ biết cái khái niệm đại khái về graffiti. Nhưng nếu bắt chước nhiều quá thì sẽ ko bao giờ tạo được style riêng cho mình, vì vây sẽ ko bao giờ có được respect.
Và dần dần đã có rất nhiều writers đã tụ họp lại với nhau và lập ra những crew, nhỏ cũng có mà to cũng có. Để được thu nhận vào một crew người ta thường phải trải qua những cuôc thử can đảm và họ phải trứng tỏ tài năng của mình. Rookies (cách gọi người mới tập vẽ) thuờng phải trải qua 1 thời gian thử thách. và việc này cũng chứng tỏ sự nổi bật của ý nghĩ cạnh tranh ở đây. người ta luôn muốn nổi bật hơn người khácvaf luôn muốn tạo dựng 1 hình ảnh trong giới graff. Động lực ở đây chính là sự mong muốn có 1 chút gì đó từ fame (danh tiếng, sự nổi tiếng). Ai lại ko muốn có thể 1 lần được đứng dưới ánh đèn sân khấu, ai lại ko muốn kiếm được respect. Bởi vì đó chính là mục đích chính: tạo dựng 1 cái tên trong giới hiphop, 1 lần đạt được cái danh hiêu cao quý nhất: "King of the line". Danh hiệu này writer có thể kiếm được trong khi biểu diễn xịt trực tiếp trong những buổi Jam (cách gọi của hiphop party với tất cả 4 thành phần chính của văn hóa hiphop) nếu người đó là người vẽ xuất sắc và nổi trội nhất trong tất cả mọi người.
Nhiều writer đã vượt qua cái ranh giới của văn hóa hiphop và dã đuợc thế giới nghệ thuật công nhận là nghệ sĩ. Và như vậy vào thời điểm ban đầu đã có cả những cuộc triển lãm về graffiti. Và rồi những "Graffiti hall of fame" ( một kiểu Gallerie ngoài trời nơi các writer xuất sắc nhất có thể vẽ và giới thiệu tạc phẩm của mình 1 cách hợp pháp) đã được mở ra.
đù mục đích của những người trẻ tuổi khi theo con đường nay ko phải là đẻ được thế giới bên ngoài công nhận mình nhưng đã rất nhiều người đã trở nên nối tiêng nhờ graffiti. Ví dụ Future 2000 và Seen, những người đã từng đóng trong phim như "Style Wars" hay "Beat Street". Rồi những buổi vẽ trực tiếp tại những buổi ca nhạc, những Graffiti được in trên bìa đĩa của những ban nhạc Rap nổi tiêng, tất cả đã góp phần đưa Graffiti gần lại với công chúng. Dù phản ứng của công chúng ko phải lúc nào cũng tốt.